Thứ Tư, 5 tháng 11, 2025

NHỮNG HÈ XƯA - Phan thị Thu Hà ( P.C.T. 1957-1964 )

 Mùa đông nơi đây dài lê thê, ròng rã mấy tháng một màu trắng xóa. Đẹp, nhưng buồn. Đôi khi làm hồn người vô cớ buồn theo. Thế nên, năm nào cũng vậy, tôi trông đợi những ngày nắng ấm như thuở còn nhỏ “trông Mẹ đi chợ về”. Tuyết vừa tan, hôm đầu thấy lại được chút màu xanh của cây cỏ, lòng cũng chợt bồi hồi. Và những ngày ấm áp, với tôi, cũng là lúc gợi nhớ…Gợi nhớ quảng đời hồn nhiên với những mùa hè còn mãi trong ký ức…

Hè năm đệ thất, một buổi lễ của trường được tổ chức nơi rạp Văn Cầm, đường Độc Lập. Trước khi chương trình bắt đầu, được nghe thoang thoảng bài hát qua giọng ca Doris Day . Về sau bài hát này,với tôi, ( và có lẽ, cũng như nhiều bạn ở Phan Châu Trinh cùng thế hệ ?), là một trong những “bài hát của một thời son trẻ”. Mấy chục năm sau, mỗi lần nghe lại câu hát “ Que sera, sera…” , thì ngày vui xưa, Đà Nẵng hiền hòa một thuở, tuổi thơ của tôi…tất cả cùng trở về thật nhanh, thật đằm thắm trong trí nhớ.
Năm đệ lục hồn nhiên kế tiếp trôi qua, vô cùng êm ả. Hè này, cũng như Hè đệ thất, vừa nghỉ ở trường xong tôi theo gia đình ra ở lại Nam Ô, nơi căn nhà nghỉ mát thô sơ làm bằng gỗ còn thơm mùi nhựa thông mới. Bãi biển hùng vĩ lạ thường và thời gian này hãy còn hoang vắng. “Rặng dương liễu dọc ven bờ biển, thuở đó, cũng vừa mới được trồng,chưa cao quá đầu người, đã xanh mướt bên bọt sóng…”, theo nhắc nhở gần đây của một người bạn. Mấy tháng Hè, nhiều hôm tôi có Liên Hồng, người cháu cũng là người bạn nhỏ, để tíu tít mỗi ngày. Sáng nào bọn tôi cũng dậy thật sớm, nhìn mặt trời dần dần lên cao. Đợi nắng đủ ấm, tung tăng nhảy sóng tắm mãi đến trưa. Bãi biển vắng người, cuối tuần cũng như ngày thường, cho đám con gái nhỏ một khoảng trời riêng tư. Những hôm có người cậu,học ở Sài Gòn nghỉ Hè về lại Huế, ghé chơi, là một dịp vui nhộn. Trưa nắng chang chang, người cậu chỉ hơn đứa cháu lớn nhất vài tuổi, giữ vai trò hướng đạo, dẫn đám cháu băng qua mấy đồi cát nóng đến rát cả chân,hăng hái đi thám hiểm khu rừng bên cạnh…

Thứ Tư, 8 tháng 10, 2025

THỬ LỬA BỞI HỌC TRÒ XỨ QUẢNG

 - Bài viết của cố Gs. Phan Mộng Hoàn -

 Lời Ban biên soạn : Từng có 8 năm dạy môn Việt Văn tại Trường Phan Châu Trinh trước năm 1975, cô giáo Phan Mộng Hoàn là một trong những nhà giáo để lại nhiều ấn tượng đẹp với nhiều thế hệ học trò. Định cư cùng gia đình tại Hoa Kỳ, cô mất năm 2020 tại thành phố San Jose sau thời gian lâm bệnh. “Nắng sân trường” là hồi ký của cô đăng trên “Kỷ yếu Hội ngộ Phan Châu Trinh-Hồng Đức, 30 năm xa xứ” gói ghém hành trình vào nghề giàu xúc cảm của một nhà giáo trẻ. Chúng tôi mạn phép trích đăng một phần của hồi ký này với hy vọng các học trò cũ của cô tìm thấy bóng dáng chính mình trong những giờ học êm đềm thơ mộng ngày nào 


… Khi tôi nói mình may mắn về Trường Phan Châu Trinh, là nói thật lòng. Tôi làm sao quên được hôm mình thập thò đứng trước cổng trường, với lá đơn xin dạy giờ trong tay. Tôi đã choáng ngợp trước hình ảnh hàng hàng lớp lớp những người trẻ với đồng phục tinh khôi một màu trắng. Họ đang nghiêm trang trong lễ chào cờ vào thứ Hai đầu tuần. Trên vòm hành lang chính, các nhà giáo đứng trang nghiêm hướng mặt về cột cờ giữa sân trường, nơi đặt bức tượng bán thân của chí sĩ Phan Châu Trinh.
Khi sân trường đã yên lắng, tôi rụt rè tìm đến Phòng hiệu trưởng. Còn nỗi vui nào lớn hơn khi hiện ra trước mắt mình hình ảnh thân quen của vị giáo sư Toán khi tôi còn là học trò Trường Đồng Khánh! Ông hiệu trưởng oai vệ đang ngồi sau bàn giấy chính là thầy Thái Doãn Ngà. Thầy Ngà dạy Toán riêng cho mỗi lớp tôi ở Đồng Khánh hai năm liền 2A rồi 2A1 (khi tôi rớt Tú tài bán phần, ngồi đúp lớp thì lớp 2A đổi thành lớp 2A1).

Thứ Năm, 2 tháng 10, 2025

ĐÀ NẴNG VÀ BẠN BÈ CỦA TÔI - Tuyết Ái ( PCT 1957 – 1964 )

 “ Thương vô biên những con đường Đà Nẵng
    Buổi học về im bóng lá Quang Trung “

 
Năm 1957, tôi thi đậu vào Đệ thất trường công lập Phan Châu Trinh, bắt đầu cho những năm tháng miệt mài đèn sách bên thầy cô, bạn bè. Mãi đến bây giờ , dưới lớp bụi thời gian phủ mờ vùng ký ức , có những hình ảnh vẫn còn rõ nét, như mới vừa xảy ra ngày hôm qua.
Năm đó, trường có bốn lớp Đệ thất. Lớp Đệ thất 1 của tôi gồm toàn con gái , họp thành cái chợ, khiến thầy cô nào bước vào cũng đề cao cảnh giác. Không biết tôi có duyên với người di cư hay sao mà khi xếp chỗ, hai nhỏ ngồi bên phải và bên trái tôi đều đến từ phương Bắc : Nguyễn thị Bích Lan và Đinh thị Kim An . Bích Lan nói giọng Hà Nội rất chuẩn , phân biệt rõ ràng âm “ t “ , “ c” ( hiểu biết, xanh biếc ), có và không có âm “g “ ( nghiêng xuống, nghiên bút ), các dấu “ hỏi” ,” ngã “ ( bổng lộc, bỗng nhiên ). Cho nên mỗi lần đọc chính tả, thầy cô dạy vẫn thường cho Bích Lan lập lại câu đã đọc, thế là chúng tôi lắng nghe và không còn sợ viết sai nữa. Kim An có tính nghệ sĩ, thích chép thơ và ngâm thơ, giọng hay không thua gì Hồ Điệp ( nghệ sĩ ngâm thơ nổi tiếng lúc bấy giờ ) .

Thứ Năm, 28 tháng 8, 2025

TIỄN BIỆT THẦY– Người giáo sư chủ nhiệm kính yêu của chúng tôi

 


Sáng nay, khi vừa nâng tách cà phê còn ấm trên tay, tôi nhận được tin nhắn của Hân và Vinh từ Việt Nam: “Thầy Khoa… đã đi rồi.” Chỉ một dòng chữ ngắn ngủi mà như có ai siết chặt trái tim tôi. Cả một vùng ký ức tuổi học trò chợt ùa về, mênh mông như một cơn gió lộng thổi ngang đời…
Ngày ấy, chúng tôi là những đứa học trò 15, 16 tuổi, vô tư và hồn nhiên, đang học dưới mái trường danh giá nhất Đà Nẵng – Trung học Phan Châu Trinh. Ngôi trường ấy cổ kính và rộng rãi, với sân chơi mênh mông và những hàng phượng vĩ rực đỏ mỗi mùa hè về. Sau khi hoàn tất bậc trung học đệ nhất cấp, chúng tôi bước vào lớp 10, chọn cho mình con đường tương lai qua các ban học: Ban A cho những ai giỏi Lý, Hóa để sau này thi Y, Dược; Ban B cho những bạn mạnh về Toán để vào Bách khoa hay Sư phạm. Còn chúng tôi, một nhóm nhỏ, chọn Ban C – con đường của chữ nghĩa và ngoại ngữ. Toàn trường chỉ có hai lớp 10C, và chúng tôi là 10C2 – lớp chuyên Anh văn, còn Pháp văn chỉ là sinh ngữ phụ. Và người chủ nhiệm của chúng tôi chính là Thầy Khoa, giáo sư Pháp văn.